شویندهها (دترجنت) نوعی پاک کننده هستند که برای مصارف مختلفی از جمله لباسشویی، ظرفشویی و تمیز کردن سطوح استفاده میشوند. برای از بین بردن کثیفی، لکهها و چربی، در ترکیب مواد شوینده از سورفکتانتها، حلالها، سفیدکنندهها و سایر مواد استفاده میشود. این مواد اگر به درستی تصفیه نشوند میتوانند برای محیط زیست مشکل ایجاد کنند. از آنجایی که میزان آلودگی فاضلاب صنایع شوینده بسیار بالا است، تصفیه فاضلاب مواد شوینده میتواند چالش برانگیز باشد. بنابراین، تصفیه فاضلاب صنایع شوینده قبل از دفع، امری ضروری است. در این مقاله توضیح میدهیم که چگونه میتوان با راهکارهای مؤثر تصفیه فاضلاب مواد شوینده، از آسیبهای آن جلوگیری کرد.
مشخصات کمی و کیفی فاضلاب صنایع مواد شوینده
فاضلاب مواد شوینده معمولاً از تأسیسات صنعتی مانند کارخانههای تولید صابون و مواد شوینده، خشکشوییها و کارواشها تخلیه میشود. همچنین میتواند از خانهها، رستورانها و سایر مؤسساتی که از مقادیر زیادی مواد تمیزکننده استفاده میکنند تولید شود.
فاضلاب مواد شوینده، زرد، سبز یا آبیرنگ است و بوی نامطبوع و بسیار تندی دارد. همچنین، این فاضلاب مخلوط پیچیدهای از مواد شیمیایی است که در صورت عدم تصفیه مناسب میتواند برای محیط زیست و سلامت انسان مضر باشد. برخی از پارامترهای اصلی فاضلاب مواد شوینده در جدول زیر آمده است:
پارامتر | بازه غلظت |
pH | 7.5-10.5 |
دما | 25-40 درجه سانتیگراد |
COD | 1000-20000 میلیگرم در لیتر |
BOD | 100-1500 میلیگرم در لیتر |
TSS | 100-1000 میلیگرم در لیتر |
TDS | 300-20000 میلیگرم در لیتر |
روغن و گریس | 10-200 میلیگرم در لیتر |
نیتروژن | 20-200 میلیگرم در لیتر |
فسفر | 2-40 میلیگرم در لیتر |
سورفکتانت | 200-2000 میلیگرم در لیتر |
پلی فسفات | 50-500 میلیگرم در لیتر |
کلرید | 200-2000 میلیگرم در لیتر |
سورفکتانتها مواد فعال موجود در شویندهها هستند که کثیفی و لکهها را از سطوح پاک میکنند. این مواد که از نفت مشتق شدهاند، مدتها در محیط باقی مانده و باعث ایجاد کف و کاهش سطح اکسیژن در محیطهای آبی میشوند.
پلی فسفاتها با کاهش سختی آب و جلوگیری از رسوب مجدد گرد و خاک یا لکه بر روی پارچه، کارایی تمیز کنندگی شویندهها را افزایش میدهند. در صورت رها شدن در محیطهای آبی میتوانند منجر به اوتروفیکاسیون شوند. به این معنی که مایع شوینده یک قابلیتی دارد که وقتی در آب (داخل ماشین لباسشویی یا لگن) در حال شستن پارچه است اجازه نمی دهد کثیفی و گرد و خاک که از روی پارچه وارد آب شده، در زمان شستن دوباره روی پارچه بنشیند.
سفیدکنندهها در مواد شوینده (کلر یا پراکسید هیدروژن)، برای سفید کردن لباسها و از بین بردن لکهها استفاده میشوند که برای آبزیان مضر بوده و مشکلات جدی تنفسی برای انسان به همراه دارند.
اسیدی یا قلیایی بودن فاضلاب مواد شوینده، علاوه بر آسیب به محیط زیست، از بین بردن آبزیان و تغییر کیفیت خاک، بیماریهای شدید پوستی را به همراه خواهد داشت.
به همین دلایل، تصفیه فاضلاب مواد شوینده اهمیت بسیار زیادی دارد و با توجه به میزان پارامترهای ذکر شده و کیفیت فاضلاب، مناسبترین روش تصفیه تعیین میشود.
برای خرید پکیج های مناسب فاضلاب بهداشتی از صفحه پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی دیدن کنید.
روشهای تصفیه فاضلاب مواد شوینده
برای تصفیه فاضلاب صنایع شوینده میتوان از سه روش تصفیه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی بهره برد. هر یک از این روشها مزایا و معایب خود را دارند و انتخاب مناسبترین روش به عوامل مختلفی از جمله ترکیب فاضلاب، کیفیت پساب مورد نیاز و منابع موجود بستگی دارد.
֎ تصفیه فیزیکی
- غربالگری و ته نشینی متداولترین روشهای فیزیکی تصفیه فاضلاب صنایع شوینده هستند. غربالگری شامل حذف ذرات بزرگ و جامدات معلق از فاضلاب با استفاده از جدا کنندهها و فیلترهای مشبک است. در فرایند ته نشینی یا رسوب گیری، فاضلاب به صورت راکد در حوضچه مخصوص قرار گرفته تا مواد جامد و ذرات معلق به کف حوضچه ته نشین شده و جدا گردند.
- انعقاد و لخته سازی یکی دیگر از روشهای فیزیکی تصفیه فاضلاب مواد شوینده است که اغلب برای حذف مواد معلق و ذرات کلوئیدی از فاضلاب استفاده میشود. این فرایند شامل افزودن مواد شیمیایی به فاضلاب برای ایجاد ذرات بزرگتر است که راحتتر حذف شوند.
- جذب سطحی شامل استفاده از کربن فعال یا سایر مواد جاذب برای حذف آلایندهها از فاضلاب است. این فرایند در حذف آلایندههای آلی مانند سورفکتانتها و حلالها مؤثر است.
֎ تصفیه شیمیایی
- رسوب شیمیایی، رایجترین روش شیمیایی تصفیه فاضلاب صنایع شوینده است که برای حذف فسفر از فاضلاب استفاده میشود. این فرایند شامل افزودن مواد شیمیایی مانند نمکهای آهن یا آلومینیوم به فاضلاب است که با فسفر واکنش داده و رسوبات نامحلول تشکیل میدهند که میتوانند از فاضلاب حذف شوند.
- اکسیداسیون یکی دیگر از روشهای شیمیایی مؤثر در تصفیه فاضلاب مواد شوینده برای حذف آلایندههای آلی از فاضلاب است. این فرایند شامل استفاده از مواد شیمیایی مانند پراکسید هیدروژن یا ازن برای تجزیه ترکیبات آلی موجود در فاضلاب به مواد کمتر مضر است.
پکیج تصفیه فاضلاب مناسب صنایع مختلف را می توانید از صفحه پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی تهیه کنید.
֎ تصفیه بیولوژیکی
روشهای تصفیه بیولوژیکی، مانند فرایند لجن فعال و بیورآکتورهای غشایی، در حذف آلایندههای آلی از پساب مواد شوینده بسیار مؤثر هستند. در این روشها از میکروارگانیسمهایی مانند باکتریها و قارچها برای تجزیه ترکیبات آلی موجود در فاضلاب به مواد کمخطرتر استفاده میشود. فرایند لجن فعال شامل استفاده از هوادهی برای تأمین اکسیژن برای فعالیت میکروارگانیسمها است. در بیورآکتورهای غشایی از غشاهای پلی اتر سولفون، پلی سولفون، پلی پروپلین، میکروفیلتراسیون و اولترافیلتراسیون برای جداسازی میکروارگانیسمها از فاضلاب تصفیه شده استفاده میشود.
کاربرد و مزایا تصفیه فاضلاب مواد شوینده
- حفاظت از محیط زیست: تصفیه فاضلاب مواد شوینده برای حفاظت از محیط زیست در برابر آلودگی بسیار مهم است. اگر فاضلاب مواد شوینده تصفیه نشود، میتواند به آبزیان آسیب برساند و سلامت انسان را به خطر بیندازد. در برخی موارد، با کاهش کیفیت خاک، پوشش گیاهی از بین رفته و خشکی منطقهای به همراه خواهد داشت.
- صرفه جویی در آب: با استفاده مجدد از فاضلاب تصفیه شده برای مصارف غیر شرب مانند آبیاری یا خنک سازی صنعتی، میتوان در صرفه جویی مصرف آب و حفظ منابع آبی کمک کرد.
- بازیابی منابع: برخی روشهای تصفیه فاضلاب مواد شوینده، مانند روشهای تصفیه بیولوژیکی، میتوانند به بازیابی منابعی مانند سوخت پاک بیوگاز یا جامدات زیستی منجر شوند که برای تأمین انرژی یا به عنوان کود استفاده میشوند.
- صرفه جویی در هزینه: تصفیه فاضلاب مواد شوینده و برگشت پساب تصفیه شده به چرخه کارخانه، منجر به کاهش هزینهها و افزایش راندمان کاری خواهد شد. همچنین تصفیه فاضلاب مواد شوینده پیش از دفع، جریمههای ناشی از آسیب به محیط زیست را کاهش خواهد داد.
برای آشنایی با روش های جدید در تصفیه فاضلاب ها مقاله جدیدترین روش تصفیه فاضلاب را مطالعه نمایید.
سخن پایانی
گروه مهندسی پاک پساب اقلیم یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انواع تجهیزات و پکیج تصفیه آب و فاضلاب میباشد که هر یک از محصولات این مجموعه، بر اساس شرایط صنایع و نوع پساب آنها، هماهنگ با استانداردهای محیط زیست، طراحی و تولید میگردد. برای کسب اطلاع بیشتر در خصوص پکیج های مربوط تصفیه فاضلاب مواد شوینده میتوانید با کارشناسان این مجموعه در ارتباط باشید.