تفاوت فاضلاب و پساب چیست؟

در صنعت آب و فاضلاب گاها برخی اصطلاحات اشتباهاً به جای یکدیگر به کار برده می‌شوند و یا به دلیل اینکه واژه‌ها از لحاظ معنایی بسیار به یکدیگر نزدیک هستند، در کاربرد آن‌ها دچار تردید می‌شویم. واژگان پساب و فاضلاب نیز یکی از این اصطلاحات است. برای اینکه بدانیم تفاوت فاضلاب و پساب چیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

فاضلاب چیست؟

فاضلاب هر آبی است که توسط انسان استفاده شده و آلوده شده باشد، چه در خانه، چه در محل کار و چه در کاربردهای دیگر. هر آبی که از زهکش‌ها، سینک‌ها و توالت‌ها پایین می‌رود و از 99% آب و 1% مواد دیگر تشکیل شده است. سه نوع مختلف فاضلاب وجود دارد؛ آب خاکستری، آب سیاه و فاضلاب و همه آن‌ها به برنامه‌های تصفیه خاص خود نیاز دارند تا اطمینان حاصل شود که آب تصفیه شده پس از اتمام تصفیه از نظر زیست محیطی ایمن است.

درواقع فاضلاب به آبی گفته می‌شود که پس از استفاده از آب شیرین، آب خام، آب آشامیدنی یا آب شور در انواع کاربردها یا فرآیندهای انسانی یا صنعتی تولید می‌شود. همچنین آب حاصل از فعالیت‌های کشاورزی، رواناب سطحی و … که توسط جامعه‌ای از مردم تولید می‌شود، فاضلاب محسوب می‌شود. به عنوان یک اصطلاح عمومی، فاضلاب همچنین ممکن است برای توصیف آب حاوی آلاینده‌های انباشته شده در بخش‌های دیگر استفاده شود. مانند:

– فاضلاب صنعتی

پسماندهای موجود در آب که از انواع فرآیندهای صنعتی مانند عملیات تولیدی، استخراج مواد معدنی، تولید برق یا … تولید می‌شوند. منابع فاضلاب صنعتی عبارت‌اند از: باتری‌سازی، صنایع شیمیایی، نیروگاه‌های برق، صنایع غذایی، صنایع آهن و فولاد، فلزکاری، معادن و معادن، صنایع هسته‌ای، استخراج نفت و گاز، پالایش نفت و پتروشیمی، تولید دارو، صنایع خمیر و کاغذ. ، کارخانه‌های ذوب، کارخانه‌های نساجی، آلودگی روغن‌های صنعتی، تصفیه آب و حفظ چوب. آب خنک کننده که پس از استفاده برای متراکم کردن بخار یا کاهش دمای ماشین‌آلات توسط هدایت یا تبخیر با آلودگی حرارتی بالقوه آزاد می‌شود نیز نوعی از فاضلاب صنعتی است. برای خرید پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی به صفحه پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی مراجعه کنید.

– شیرابه

شیرابه به هر مایع آلوده‌ای گفته می‌شود که از نفوذ آب در محل دفع مواد زائد جامد، تجمع آلاینده‌ها و انتقال به مناطق زیرسطحی ایجاد می‌شود. منبع دوم شیرابه از رطوبت بالای برخی زباله‌های دفع شده ناشی می‌شود. از واژه فاضلاب شیرابه بیشتر در زمینه دفن زباله‌های فاسدشدنی یا صنعتی استفاده می‌شود.

شیرابه از محل دفن زباله بسته به سن محل دفن و نوع زباله ای که در آن وجود دارد از نظر ترکیب بسیار متفاوت است. معمولاً حاوی مواد محلول و معلق است. تولید شیرابه عمدتاً ناشی از نزولات جوی است که از طریق زباله های ته نشین شده در یک محل دفن زباله نفوذ می کند. پس از تماس با مواد زائد جامد در حال تجزیه، آب نفوذ شده آلوده می شود و اگر از مواد زائد خارج شود، شیرابه نامیده می شود. شیرابه در پی تجزیه مواد کربن دار تولید میشود که طیف وسیعی از مواد دیگر از جمله متان، دی اکسید کربن و مخلوط پیچیده ای از اسیدهای آلی، آلدئیدها، الکل ها و قندهای ساده را تولید می کند.

تولید شیرابه و دپوی آن خطرات زیادی برای محیط زیست دارد. اما با طراحی و ساخت مکان های مهندسی شده برای دفن، به عنوان مثال دپو بر روی موادغیرقابل نفوذ زمین شناسی، آسترهای غیرقابل نفوذ مانند ژئوممبران یا خاک رس از خطرات آن می توان جلوگیری نمود. از لحاظ آنالیز کیفی، شیرابه ها دارای BOD و COD بسیار بالا می باشند و عموماً از مواد نامطلوب مانند آلاینده های آلی و معدنی تشکیل شده است. برای تصفیه این نوع فاضلاب تکنیک های مختلفی وجود دارد. روش‌های بیولوژیکی (مانند بیوراکتورها، زیست پالایی و گیاه پالایی) و روش های فیزیکوشیمیایی (مانند فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته، جذب، انعقاد/ لخته‌سازی و فیلتراسیون غشایی) و سایر روش های تلفیقی در تصفیه شیرابه ها کاربرد دارد.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم شیرابه به صفحه شیرابه زباله مراجعه کنید.

– رواناب سطحی

رواناب سطحی (همچنین به عنوان جریان زمینی شناخته می‌شود) جریان آبی است که در سطح زمین زمانی که آب اضافی باران، آب طوفان یا سایر منابع دیگر نمی‌تواند به‌اندازه کافی و سریع در خاک نفوذ کند، رخ می‌دهد. این می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که خاک با ظرفیت کامل خود با آب اشباع شده باشد. رواناب سطحی اغلب به این دلیل رخ می‌دهد که مناطق غیرقابل نفوذ (مانند سقف‌ها و پیاده‌روها) اجازه نمی‌دهند آب به داخل زمین نفوذ یابد. علاوه بر این، رواناب می‌تواند از طریق فرآیندهای طبیعی یا مصنوعی رخ دهد. رواناب سطحی جزء اصلی چرخه آب است. این عامل اصلی فرسایش خاک توسط آب است. زمینی که رواناب تولید می‌کند و به یک نقطه مشترک تخلیه می‌شود، حوضه زهکشی نامیده می‌شود. رواناب شهری، از جمله آب مورد استفاده برای فعالیت‌های تمیز کردن فضای باز و آبیاری چشم‌انداز در مناطق پرجمعیت ایجاد شده توسط شهرنشینی.

– فاضلاب کشاورزی

آب حاصل از فعالیت‌های کشت و برداشت و همچنین دام‌پروری نیز فاضلاب نام دارد. نمونه‌هایی از فاضلاب کشاورزی شامل کود دامی، آب شستشوی مرکز شیردوشی، رواناب انبارها و پروار، شستشو و فرآوری تخم‌مرغ، فاضلاب کشتارگاه، آب شستشوی اسب و رواناب مرتبط با کمپوست است.

در فاضلاب کشاورزی، مواد حاصل از کود، آفت کش ها، سموم و سایر ترکیبات هالوژنه و سمی وجود دارد. این فاضلاب پس از تولید و عبور از زمین های کشاورزی به سمت آبهای سطحی روانه می شود و سبب آلودگی آن نیز می گردد. بنابراین تصفیه فاضلاب کشاورزی جهت استفاده مجدد از آن یا تخلیه به آبهای سطحی، از اهمیت بسیاری برخوردار است.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله انواع فاضلاب صنعتی را مطالعه نمایید.

پساب چیست؟

واژه پساب درواقع آب خروجی از سازه‌هایی مانند تصفیه خانه فاضلاب، لوله فاضلاب، واحدهای صنعتی یا تصفیه‌خانه‌های فاضلاب صنعتی است. پساب در تعریف مهندسی، جریان خروجی از یک راکتور شیمیایی است. سازمان حفاظت از محیط زیست ایالات متحده (EPA) پساب را آب تصفیه شده یا نشده می‌داند که از یک تصفیه خانه فاضلاب بهداشتی یا تصفیه خانه و یا یک واحد صنعتی خارج می‌شود. همچنین به آبی به آب‌های سطحی تخلیه می‌شود، پساب گفته می‌شود. علاوه بر این پس‌ازاینکه فاضلاب به تصفیه خانه وارد می‌شود و مراحل تصفیه را می‌گذراند، به خروجی آن پساب ثانویه یا پساب تصفیه شده می‌گوید.

اگر تمایل به خرید پکیج دارید از صفحه پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی  دیدن کنید.

تفاوت فاضلاب و پساب چیست؟

با توجه به تعاریف بالا، با واژه‌های فاضلاب و پساب آشنا شدیم. درواقع می‌توان گفت پساب گاها زیرمجموعه‌ای از فاضلاب است، آن هم زمانی که در خصوص فاضلاب‌های صنعتی از کلمه پساب صنعتی استفاده می‌کنیم. به‌طورکلی تفاوت فاضلاب و پساب به شرح زیر می‌باشد:

• فاضلاب به تمامی آب‌های حاصل از مصارف انسان، صنعت، کشاورزی، شیرابه و … گفته می‌شود درحالی‌که پساب حاوی آلاینده‌ها و فضولات انسانی و باکتریایی نیست.
• به خروجی تصفیه شده از تصفیه‌خانه‌ها و آب‌های مصرفی در صنعت، پساب گفته می‌شود.
• به آب مصرفی بویلرها و خنک‌کننده‌های صنعتی نیز پساب گفته می‌شود.
• آب حاصل از مصارف انسان، ادارات، هتل‌ها و مراکز تفریحی و … فاضلاب گفته می‌شود.
• فاضلاب ورودی تصفیه خانه و پساب (پساب تصفیه شده یا پساب ثانویه) خروجی تصفیه خانه است.
• با تمام این تعارف گاها نیز کلمات فاضلاب و پساب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند. اما باید توجه داشت که در مورد آبی که آلاینده‌های باکتریایی، فضولات و… است از واژه پساب استفاده نمی‌گردد.

برای آشنایی با روش های دفع فاضلاب به مقاله روشهای دفع فاضلاب مراجعه کنید.

سخن پایانی

با توجه به توضیحات ذکر شده در این مقاله دریافتیم که تفاوت فاضلاب و پساب چیست . در برخی موارد، پساب زیرمجموعه‌ای از فاضلاب است و گاها نیز از واژه پساب به صورت مستقل استفاده می‌شود. مثلاً به آب خروجی از تصفیه خانه، آب حاصل از واحدهای صنعتی و … پساب گفته می‌شود.

شرکت پاک پساب اقلیم با دارا بودن چندین سال سابقه در زمینه تصفیه انواع فاضلاب بهداشتی و پس آب‌های صنعتی، آماده پاسخگویی به تمامی سؤالات شما عزیزان است.