حفاظت از محیط زیست و عدم تخلیه فاضلاب تصفیه نشده به آن، از اهمیت زیادی ربرخوردار است؛ زیرا مستقیما به سلامت اکوسیستم های گیاهی و جانوری و در نهات جامعه انسانی صدمات زیادی وارد میکند. استفاده از سپتیک تانک یکی از راهحلهای موثر برای مدیریت پسماند فاضلاب است که در بسیاری از مناطق دنیا استفاده میشود. این سیستمها عموماً در مناطقی که امکان دسترسی به شبکه فاضلاب عمومی وجود ندارد یا هزینه احداث آن زیاد است، مورد استفاده قرار میگیرند.
استفاده از سپتیک تانک به کاهش تخلیه فاضلابها به منابع آبی کمک میکند و در نتیجه آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی را کاهش میدهد. همچنین، با حفظ بهداشت عمومی ، از شیوع بیماریها پیشگیری میکند. یکی از انواع سپتیک تانک ها، سپتیک تانک بتنی است که در ادامه به معرفی آن میپپردازیم.
سپتیک تانک بتنی چیست؟
سپتیک تانک بتنی (Concrete Septic Tank) یکی از قدیمیترین و درعینحال مطمئنترین روشهای تصفیه اولیه فاضلاب است. این مخزن معمولاً از بتن مسلح ساخته شده و با ایجاد یک محیط بیهوازی، باعث تهنشینی، تجزیه مواد آلی و کاهش BOD فاضلاب میشود. سپتیک بتنی همچنان یکی از محبوبترین انتخابها برای ویلاها، ساختمانهای مسکونی، کارگاهها و مناطقی است که دسترسی به شبکه فاضلاب ندارند. برای اطلاع از قیمت سپتیک تانک به صفحه خرید آن مراجعه کنید.
مزایای سپتیک تانک بتنی
سپتیک تانک بتنی دارای برخی مزایای مهم نسبت به سایر سپتیک تانک ها است. برخی از مزایای این نوع تجهیزات عبارتند از:
- دوام و استحکام بالا: بتن مسلح مقاومت فوقالعادهای در برابر فشار خاک، زلزله و بارهای جانبی دارد.
- قیمت اقتصادی: نسبت به سپتیک پلیاتیلن یا فایبرگلاس، هزینه تمامشده کمتر است.
- عدم شناوری در آبهای زیرزمینی: برخلاف سپتیک پلیاتیلن، نیاز به مهار و بتنریزی اضافه ندارد.
- مقاومت حرارتی عالی: برای مناطق گرم، سرد یا دارای اختلاف دمای زیاد بسیار مناسب است.
- قابلیت ساخت در هر حجم و طرح: بدون محدودیت در ابعاد و ظرفیت.
معایب سپتیک تانک بتنی
- وزن بالا و نیاز به تجهیزات حمل
- احتمال ترکخوردگی در صورت بتن نامرغوب
- اجرای دشوارتر نسبت به سپتیک پلیاتیلن
- نیاز به زمان* curing بتن قبل از بهرهبرداری
* فرایندی است که طی آن بتن باید مرطوب و در دمای مناسب نگهداری شود تا مقاومت نهایی خود را به دست آورد.
اجزای تشکیلدهنده سپتیک تانک بتنی
سپتیک تانک بتنی از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر یک نقش مهمی در عملکرد کلی این سیستم دارند. اجزای اصلی یک سپتیک تانک بتنی عبارتند از:
- بمخزن بتنی یک یا دو جداره
- دیواره حائل (Baffle wall)
- لوله ورودی و خروجی
- دهانه دسترسی (Access Manhole)
- هواکش (Vent Pipe)
- پوشش بتنی یا آهنی
- پوشش ضد نفوذ و آببندی داخلی
برای اینکه انواع سپتیک تانک را بشناسید به مقاله انواع سپتیک تانک مراجعه کنید.
مشخصات فنی سپتیک بتنی
مشخصات فنی این محصول میتواند بسته به نیازها و شرایط خاص محل نصب و بهره برداری، متفاوت باشد. اما برخی از مشخصات کلی که معمولاً در طراحی سپتیک تانک بتنی در نظر گرفته میشود عبارتند از:
- جنس بدنه: بتن مسلح ۳۵۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم سیمان
- میلگرد: شبکه مش AIII
- ضخامت دیواره: بین 8 تا 20 سانتیمتر
- پوشش داخلی: ایزوگام، نفوذناپذیر کننده بتن یا اپوکسی
- اتصالات: UPVC یا پلیاتیلن
- عمر مفید: ۳۵ تا ۵۰ سال (در صورت آببندی صحیح)
اگر نیاز به تصفیه فاضلاب دارید از صفحه پکیج تصفیه فاضلاب شرکت پاک پساب اقلیم دیدن کنید.
مقایسه سپتیک تانک بتنی با پلیاتیلن و فایبرگلاس
| ویژگی | بتنی | پلی اتیلن | فایبرگلاس | ویژگی | بتنی |
|---|---|---|---|---|---|
| استحکام | بسیار بالا | متوسط | بالا | استحکام | بسیار بالا |
| وزن | سنگین | سبک | متوسط | وزن | سنگین |
| قیمت | اقتصادی | گرانتر | گران | قیمت | اقتصادی |
کاربرد سپتیک تانک بتنی در تصفیه فاضلاب
ساختمانهای مسکونی و مجتمعها: سپتیک بتنی رایجترین روش پیشتصفیه فاضلاب در ساختمانها و مجتمعهای فاقد شبکه فاضلاب شهری است. این سیستم بار آلی، جامدات معلق و چربیها را کاهش میدهد و فاضلاب خروجی را برای جذب در خاک یا انتقال به مراحل بعد آماده میکند.
- هتلها و اقامتگاهها
در هتلها و مراکز اقامتی که حجم فاضلاب بالا اما فضای زیرساخت محدود است، سپتیک تانک بتنی بهترین گزینه برای مدیریت اولیه فاضلاب است. این سیستم مانع انتشار بو و آلودگی شده و در مناطق گردشگری جایگزینی کمهزینه و پایدار به شمار میرود.
- ویلاها و باغها
برای ویلاها و باغهای خارج از محدوده شهری، سپتیک بتنی یک سیستم مستقل و بادوام برای دفع بهداشتی فاضلاب است. عمر طولانی، مقاومت در شرایط خاک و عملکرد بدون نیاز به برق، آن را گزینهای ایدهآل برای مناطق روستایی میکند.
- کارگاهها و کارخانهها
در صنایع کوچک و متوسط، سپتیک تانک بتنی بهعنوان پیشتصفیه جهت جداسازی مواد جامد و کاهش بار آلی فاضلاب مورد استفاده قرار میگیرد. این کار باعث کاهش بار وارد بر سیستمهای پیشرفتهتر مانند MBBR یا پکیجهای تصفیه میشود.
- بیمارستانها، رستورانها و مراکز تجاری
سپتیک بتنی قادر است فاضلاب بهداشتی این مراکز را قبل از ورود به سیستمهای بیولوژیکی، تثبیت کرده و مواد جامد و چربیها را حذف کند. این عملکرد از گرفتگی خطوط و انتشار آلودگی جلوگیری میکند.
- کمپهای کارگری و کارخانجات فاقد شبکه فاضلاب
برای کمپهای موقت یا سولههای صنعتی، سپتیک تانک بتنی راهحلی سریع، مقاوم و مقرونبهصرفه برای تصفیه اولیه فاضلاب انسانی است. این سیستم قابلیت اجرا در محل و سازگاری با شرایط آبوهوایی سخت را دارد.
نحوه اجرای سپتیک تانک بتنی چگونه است؟
نحوه اجرا عموماً به چند مرحله اصلی تقسیم میشود. اگرچه این فرآیند ممکن است بسته به شرایط محلی و مشخصات خاص سپتیک تانک، تغییراتی داشته باشد.
اما مراحل عمومی اجرای یک سپتیک تانک بتنی عبارتند از:
- آمادهسازی محل نصب: در ابتدا، محل نصب برای سپتیک تانک بتنی آماده میشود. این مرحله شامل خاکبرداری و حفر فضای لازم برای دفن سپتیک است. در این مرحله اطمینان از تسطیح و تمیز کردن محل نصب و آماده سازی سطح مقاوم در برابر وزن سپتیک تانک مورد نیاز است.
- نصب: پس از آمادهسازی محل، سپتیک تانک در محل نصب شده و به طور دقیق در گودال قرار میگیرد. اطمینان از اینکه تانک به درستی در محل نصب شده و همچنین سطح آن صاف باشد، بسیار مهم است.
- اجرای اتصالات لازم: در این مرحله، لولههای ورودی و خروجی فاضلاب به سپتیک تانک متصل میشوند. این اتصالات باید به درستی قرار گیرند و محکم باشند تا از نشتی و هرگونه نقص در فرآیند تصفیه جلوگیری شود.
- دفن مخزن و خاکریزی: پس از اتمام نصب اتصالات، گودال محل استقرار تانک بتنی پر میشود و سپس به طریقی مناسب پوشیده میشود. این مرحله شامل بازسازی و تسطیح محل نصب شده است.
- آزمایش و راهاندازی: در نهایت، پس از نصب، سپتیک تانک بتنی و اتصالات آن مورد آزمایش قرار میگیرند تا اطمینان حاصل شود که همه چیز به درستی عمل میکند و هیچ نشتی یا مشکل دیگری وجود ندارد. سپس سیستم جهت استفاده آماده خواهد بود.
نقشه اجرایی سپتیک تانک بتنی فاضلاب
سپتیک تانک بتنی میتواند مطابق با وضعیت هر پروژه، در طراحی و ساخت با مدل های دیگر متفاوت باشد؛ اما به طور کلی دارای یک دیواره داخلی جهت جداسازی واحد ته نشینی از واحد زلال ساز به همراه لوله های ورودی و خروجی و دریچه های بازدید هستند. نقشه زیر، شکل عمومی یک سپتیک تانک بتنی فاضلاب را نشان میدهد.
مراحل ساخت سپتیک تانک بتنی
مراحل ساخت سپتیک تانک بتنی عموماً به چند مرحله اصلی تقسیم میشود. البته، این مراحل ممکن است بسته به شرایط محلی و مشخصات خاص سپتیک تانک، تغییراتی داشته باشد. اما مراحل عمومی ساخت یک سپتیک تانک بتنی عبارتند از:
- طراحی: ابتدا باید طرح و نقشههای دقیق سپتیک تانک بتنی را تهیه کرد. این نقشهها باید شامل ابعاد دقیق، ظرفیت، اتصالات و مکانیزمهای پالایش باشند. در این مرحله، محدودیت های محل نصب، استانداردهای محیط زیست و قوانین مرتبط نیز باید در نظر گرفته شود.
- تهیه مواد: مواد مورد نیاز برای ساخت سپتیک تانک بتنی شامل بتن، فولاد، مهره و پیچ و … است. مطمئن شوید که مواد انتخاب شده دارای استانداردهای لازم و مقاوم در برابر عوامل محیطی هستند.
- ساخت بدنه: پس از تهیه مواد، بدنه سپتیک تانک بتنی ساخته میشود. این مرحله شامل ساخت دیوارههای بتنی با استفاده از قالبهای مناسب و مطابق با طرح نقشهها است.
- نصب اتصالات: در این مرحله، اتصالات لازم برای ورود و خروج فاضلاب به مخزن نصب میشوند. این اتصالات باید به دقت و به روشی مطمئن نصب شوند تا از هرگونه نشتی جلوگیری شود.
- آزمایشات کیفیت: پس از اتمام ساخت، سپتیک تانک بتنی باید آزمایشات کیفیتی مربوطه را پشت سر بگذارد. این آزمایشات شامل آزمایشهای فشار، تنش، نشتی و … است.
- حمل و نصب: پس از اطمینان از کیفیت و استاندارد بودن تانک، آن را به محل نصب حمل کرده و در محل نصب نصب میکنید. مراقبت کنید که نصب تانک بر اساس طرح و نقشههای مربوطه انجام شود.
محصول پیشنهادی: سپتیک تانک پلی اتیلن
دوام و عمر سپتیک تانک بتنی
عملکرد طولانی مدت سپتیک تانک بتنی به نحوه تولید آن بستگی دارد. بتن با کیفیت بالا، آب بندی مناسب، و افزودن محصولات فولادی سازه ای مانند مش و میلگرد باعث افزایش استحکام و یکپارچگی سازه می شود. توجه داشته باشید که مخازن سپتیک بتنی در شرایط بسیار سرد می توانند ترک بخورند و بیشتر از نمونه های پلاستیکی و فایبرگلاس خود در معرض نشتی هستند. اما اگر این مخازن به درستی ساخته شده و به طور منظم نگهداری شود، اکثر سپتیک تانک های بتنی می توانند تا 40 سال عمر کنند.
نکات نصب، نگهداری و اجرای سپتیک تانک بتنی
- هر ۲ تا ۴ سال تخلیه لجن انجام شود.
- از ورود چربی زیاد (بهویژه رستورانها) جلوگیری شود.
- مسیر هواکش همیشه باز باشد.
- از اسیدهای قوی برای شستشو استفاده نشود.
- در خاکهای دارای آب بالا، حتماً بتن با عیار بالا استفاده شود.
نگهداری و تعمیر سپتیک تانک بتنی
- بازدید دورهای از دریچه و سطح لجن
- تعمیر ترکهای داخلی با عایق اپوکسی
- جلوگیری از ورود اجسام سخت
- تست نشتی در بازههای بلندمدت
سپتیک تانک بتنی آماده یا ساخت در محل؟ کدام بهتر است؟
| نوع سپتیک | مزایا | معایب | مناسب برای |
| آماده | سرعت بالا، کیفیت یکنواخت، بدون نیاز به قالببندی | حمل سخت به دلیل وزن بالا | پروژههای کوچک و متوسط |
| ساخت در محل | قابلیت ساخت در هر حجم و شکل | نیاز به نیروی حرفهای، زمان بیشتر | پروژههای بزرگ یا محلهایی با دسترسی سخت |
ظرفیت مورد نیاز سپتیک تانک بتنی
به طور میانگین:
- ساختمان مسکونی ۵ واحدی: ۵ تا ۸ مترمکعب
- ویلا: ۳ تا ۶ مترمکعب
- رستوران: ۱۰–۲۰ مترمکعب
- کارگاه صنعتی: ۱۰–۵۰ مترمکعب
فاصله استاندارد سپتیک تانک از چاه آب و ساختمان چقدر باید باشد؟
برای جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی و جلوگیری از آسیبدیدن ساختمان، رعایت فاصله مناسب سپتیک تانک ضروری است. سپتیک باید حداقل ۳۰ متر از چاه آب شرب فاصله داشته باشد تا هیچگونه نفوذ آلاینده به آب آشامیدنی اتفاق نیفتد. همچنین توصیه میشود سپتیک تانک ۳ تا ۵ متر از ساختمان دور باشد تا فشار خاک و احتمال نشست، آسیبی به فونداسیون وارد نکند. فاصله ۵ تا ۱۰ متر از چاه جذبی نیز برای عملکرد صحیح سیستم دفع ضروری است.
گارانتی و خدمات پس از فروش پاک پساب اقلیم
سپتیک تانک بتنی تولیدی شرکت پاک پساب اقلیم با یک سال گارانتی رسمی عرضه میشود تا کارفرما با اطمینان کامل از استحکام سازه، کیفیت بتن و آببندی مخزن، پروژه را به بهرهبرداری برساند. پس از آن نیز ۱۰ سال خدمات پس از فروش شامل پشتیبانی فنی، تأمین قطعات، بازدیدهای دورهای و رفع هرگونه ایراد احتمالی ارائه میگردد. این همراهی بلندمدت، آرامش خاطر مصرفکننده را تضمین کرده و عمر مفید سپتیک تانک را به طور چشمگیری افزایش میدهد. در تمام مراحل بهرهبرداری نیز تیم متخصص ما آماده ارائه راهکارهای مهندسی و پاسخگویی به نیازهای شما خواهد بود.
سؤالات متداول درباره سپتیک تانک بتنی
- سپتیک تانک بتنی چقدر عمر میکند؟
بین ۳۰ تا ۵۰ سال، بسته به کیفیت بتن و عایقکاری.
- بهترین محل نصب سپتیک کجاست؟
جایی که دسترسی آسان داشته و حداقل ۳۰ متر از چاه آب فاصله داشته باشد.
- چند وقت یکبار باید تخلیه شود؟
هر ۲ تا ۴ سال یکبار.
- سپتیک بتنی بهتر است یا پلیاتیلن؟
اگر مقاومت و قیمت مهم است: بتنی.
اگر سرعت نصب و وزن کم مهم است: پلیاتیلن.
سخن پایانی
محافظت از محیط زیست در برابر فعالیت های انسانی، وظیفه همه افراد است. یکی از راه های حفظ محیط زیست، جلوگیری از تخلیه فاضلاب تصفیه نشده در طبیعت است. به همین منظور استفاده از سپتیک تانک ها به عنوان یکی از راه های پیش تصفیه فاضلاب به طور گسترده ای در سراسر جهان صورت میگیرد.
سپتیک تانک بتنی، دوام خوبی در برابر فشارهای داخلی و خارجی مخازن دارد و در صورت نگهداری مناسب از آن، طول عمر قابل توجهی خواهد داشت. بر اساس استانداردهای سازمان محیط زیست ایران، پساب خروجی سپتیک تانک اجازه دفع مستقیم در آب های سطحی را ندارد و باید در زمین های جاذب یا چاه های جذبی تخلیه شود.
