شنا در استخر از محبوب ترین تفریحات روزهای تابستان است و به همین میزان حفظ سلامت آب و انجام فعالیت های مربوط به تصفیه آب استخر از اهمیت زیادی برخوردار است.
اهمیت سلامت آب
داشتن یک استخر در حیاط خانه شاید آرزوی برخی از ما باشد. اما به دلیل محدودیت های فضاهای شهری و مسکونی و همچنین هزینه های مربوطه، استفاده از استخرهای عمومی یا خصوصی بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. توجه به صحت عملکرد در تصفیه آب استخر و زمان های مورد نیاز برای رسیدگی، آب را شفاف و پاکیزه نگه می دارد و همچنین مشکلات مربوط به گرفتگی در سیستم زهکشی را کمتر می نماید. به طور کلی مراحل نگهداری از استخر به شرح زیر است :
- آشغالگیری به وسیله انواع کفگیر که به طور ویژه در استخرهای روباز مورد نیاز است.
- پاکسازی دیواره های استخر، پله ها و نردبان ها برای زدودن جرم
- استفاده از تجهیزات جاروب کف استخر برای حذف زباله های ته نشین شده در کف و همچنین دیوارها و پله ها
- نگهداری و تعمیرات سیستم تصفیه آب استخر و انجام به موقع پاکسازی
- ایجاد گردش مداوم آب برای تصفیه آب استخر و همچنین جلوگیری از رشد باکتری ها و جلبک ها با ممانعت از راکد شدن آب
- بررسی تعادل شیمیایی و سطوح pH استخر
- شوک دادن به استخر برای افزایش سطح کلر آزاد و از بین بردن باکتری ها و جلبک ها
- افزودن جلبک کش برای محدود کردن رشد جلبک
در ادامه روش های نگهداری از آب استخرها با تمرکز بر فرایند تصفیه آب استخر تشریح می شود.
1- فرایندهای مربوط به تصفیه آب استخر خود را در دفترچه ای نوشته و نگهداری نمایید.
اولین قدم در تصفیه آب استخرها، تعیین حجم آب با انجام چند محاسبه ساده است. میزان غلظت موادی همچون کلر که در فرایند تصفیه استفاده می کنید، معمولاً بر حسب وزن در هر 1000 لیتر آب بیان می شود. همچنین باید حجم آب حوضچه شنا یا جکوزی مجموعه در دفترچه راهنمای نگهداری استخر وجود داشته باشد و تکنیک های مختلف تصفیه آب استخر برای شفاف، تمیز و ایمن نگه داشتن آن ذکر شده باشد.
2- تعادل شیمیایی آب استخر را کنترل کنید.
اگر تعادل شیمیایی یا pH آب استخر خیلی کم باشد، روش تصفیه معمول این است که هر روز کربنات سدیم یا خاکستر سودا را به میزان 10 گرم در 1000 لیتر اضافه کنید تا pH آب به میزان استاندارد برسد.
اگرچه آب شما خیلی قلیایی است، از اسید خشک (کاهنده pH ) با همان غلظت استفاده کنید؛ دوباره آزمایش را تکرار کنید تا مطمئن شوید که آب را همیشه در محدوده pH مناسب نگه می دارید.
اگر در مورد میزان مصرف صحیح مواد شیمیایی شک دارید، همیشه ابتدا دستورالعمل های مربوطه را بررسی کنید.
تصفیه آب استخر به وسیله بایوسایدها
علاوه بر کنترل pH، ضدعفونی از مهم ترین مراحل تصفیه آب استخر می باشد و این به معنای استفاده از بایوسایدهای مناسب استخر جهت از بین بردن و کنترل هر گونه باکتری یا جلبک است.
باکتری ها از مسیرهای مختلفی وارد آب میشوند؛ ورود باکتری از هوا به داخل آب، از پوست یا مایعات بدن ما و همچنین از گرد و غبار و مواد خارجی همچون برگ ها (در استخرهای روباز) وارد آب می شوند. اگر اقدامات لازم برای ضدعفونی مداوم آب استخر انجام نشود، باکتری ها می توانند به سرعت شروع به رشد کنند. گزینه های مختلفی برای ضدعفونی آب استخر شما وجود دارد که هر کدام معایب و مزایایی را در پی دارد. در ادامه دو مورد از رایج ترین روش های ضدعفونی آب استخر را مطرح میکنیم.
استفاده از کلر
بسیاری از ما نام کلر را شنیده‌ایم و این ماده شیمیایی، ضدعفونی کننده ای است که وقتی به حذف باکتری ها یا گندزدایی آب استخر خود فکر میکنید، فوراً به ذهن متبادر میشود. کلر در شکل های مختلفی استفاده می شود که برخی از آن ها می تواند بسیار سمی باشد، هرچند اگر استفاده از آن مطابق با دستورالعمل مربوطه باشد، خطری در پی ندارد.
اولین باری که استخر خود را آب گیری میکنید یا پس از تعویض آب، باید از طریق افزودن مقادیر قابل توجه کلر یا سایر اکسیدکننده های شیمیایی، به آب استخر شوک وارد و پس از آن، میزان کلر باقیمانده را تا حد مجاز حفظ کنید. همچنین ممکن است پس از مدت کوتاهی که استخر مورد استفاده قرار نگرفته است، متوجه رشد جلبک ها در استخر شوید که در این صورت، اضافه کردن مقادیر اضافی کلر میتواند مورد نیاز باشد. در هر صورت سنجش میزان کلر موجود در آب از مهم ترین بخش های فرایند نگهداری از استخرهاست.
کلرزنی نمکی
یکی دیگر از روش های رایج برای تصفیه آب استخر، استفاده از دستگاه کلرزن نمکی می باشد که در آن با عبور آب نمک از یک پیل الکترولیتی، کلرید سدیم یا همان نمک موجود در محلول، تبدیل به گاز کلر شده و زمانی که در آب حل میشود، به هیپوکلریت سدیم یا همان کلر مایع تبدیل می شود.
استفاده از این روش برای کسانی که کلر موجود در آب موجب تحریک پوست و چشمشان میشود یا از اثر سفیدکنندگی احتمالی آن بر روی لباس شنا و موهای خود نگرانند ، مناسب تر است. همچنین استفاده از کلر زن نمکی موجب کاهش میزان کلر باقیمانده در آب میشود که این خود باعث کم شدن خطرات ناشی از مواد جانبی تولید شده توسط کلر و کاهش میزان بوی زننده کلر در اطراف استخر می شود.
3- کنترل جلبک در آب استخر
یکی از کارهای مهم در فرایند تصفیه آب استخر و عملیات مربوط به نگهداری از آن، جلوگیری و کنترل رشد جلبک می باشد.
جلبک یک نوع گیاه تک سلولی است که در آب زندگی می کند و زمانی که مواد ضدعفونی کننده کافی در آب وجود نداشته باشد می تواند به سرعت رشد کند. جلبک ها رنگ آب را تغییر می دهند که منجر به کدورت رنگ آب می شود. نوع جلبک موجود، تعیین کننده روش تصفیه مناسب آن می باشد. انواع رایج جلبک های موجود در آب استخر موارد زیر است :
جلبک سبز
این نوع جلبک رایج ترین نوع است که می توان با استفاده از ایجاد شوک در آب استخر، همراه با استفاده از جلبک کش ها موجب توقف رشد آن ها شد.
جلبک خردلی
مقابله با جلبک های زرد یا خردلی دشوارتر است و پاکسازی آن از آب استخر علاوه بر استفاده از روش شوک آب، باید پاکسازی جلبک از روی دیواره ها، کف استخر یا پله ها صورت گیرد.
جلبک سیاه
جلبک سیاه یکی از سخت‌ترین انواع جلبک‌هایی است که بر استخرها تأثیر می‌گذارد و برای حذف مؤثر ممکن است نیاز به چندین روش تصفیه مبتنی بر شوک باشد. علاوه بر آن، برای جلوگیری از رشد مجدد جلبک سیاه، استفاده از جلبک کش های قوی و حفظ سطح مناسب کلر مورد نیاز است. در موارد شدید وجود جلبک سیاه، تنها راه حل از بین بردن آن ممکن است تخلیه استخر یا جکوزی، تمیز کردن و شستشوی کامل و سپس پر کردن مجدد باشد.
استفاده از اشعه ماوراء بنفش برای تصفیه آب استخر و حذف جلبک ها
یکی دیگر از روش های متداول برای تصفیه جلبک ها از آب استخر، استفاده از اشعه ماوراء بنفش است. این روش، جلبک ها و سایر باکتری های موجود در آب را به طور کامل از بین می برد. تصفیه های مبتنی بر اشعه UV، مستقیماً در سیستم مدیریت استخر نصب می شوند و با عبور آب از نور UV، باکتری ها و جلبک ها از بین می روند.
سیستم‌های UV معمولاً برای اجرا مقرون به صرفه هستند و قابلیت استفاده و توسعه در اکثر استخرها را دارند. هرچند استفاده از اشعه ماوراء بنفش تاثیری بر جلبک های رشد یافته بر جداره های استخر همچون کف، دیوار یا پله ها ندارد.
4- استفاده از فیلتراسیون ها برای تصفیه آب استخر
در طول چندین هفته استفاده، ممکن است مواد جامد محلول و معلق در آب استخر یا جکوزی شما که از کرم های ضد آفتاب روی پوست، مواد خارجی، ذرات وارد شده به آب و سایر ذرات تجمع یافته اند، موجب افزایش کدورت یا کاهش سطح بهداشت آب شود. استفاده از تجهیزات فیلتراسیون یکی از متداول ترین و موثر ترین فرایند های حذف کدورت آب و ذرات موجود در آن می باشد؛ هر چند استفاده از روشهای مبتنی بر فیلتراسیون ، تاثیری بر حذف مواد جامد محلول در آب ندارد و صرفا بر اساس اندازه ذرات درشت تر طراحی شده اند؛ در نتیجه نیاز به روشهای پشتیبان و تکمیل کننده فیلتراسیون برای حذف ذرات محلول و ریز تر مورد وجود دارد.
چنانچه از اشعه فرابنفش در فرایند تصفیه آب استخر خود بهره مندید، این اشعه قادر به حذف ذرات ریزتر خواهد بود. در غیر این صورت عملیات تصفیه آب استخر شما نیازمند استفاده از منعقد کننده ها یا لخته سازها برای چسباندن مواد ریزتر از جمله اووسیست‌های ژیاردیا و کریپتوسپوریدیوم به هم و تشکیل لخته های درشت است تا به این وسیله، با استفاده از فیلتراسیون قادر به حذف تمام مواد خارجی موجود در آب باشید.
