همانطور که میدانید، فاضلاب جهت تصفیه از محل تولید به وسیله لوله کشی به تصفیه خانه فاضلاب منتقل می شود. امروزه خصوصا در شهرهای بزرگ سیستم جمع آوری فاضلاب خانگی و شهری بسیار رایج می باشد، بدین معنی که آب پس از تبدیل به فاضلاب توسط لوله کشی ها از منازل و ساختمان ها به شبکه جمع آوری شهری و سپس به تصفیه خانه فاضلاب منتقل می گردد. این انتقال و جمع آوری باید بدون هیچ گونه آسیب و آلودگی صورت گیرد و ونت فاضلاب یکی از اجزایی است که به اینکار کمک میکند و مانع از انتشار آلودگی در محیط میشود. در این مقاله درباره ونت فاضلاب، انواع ونت، فول ونت و شیر ونت و … صحبت خواهیم کرد.
ونت فاضلاب یکی از اجزایی است که در لوله کشی ساختمان بسیار موثر بوده و عدم وجود آن نیز باعت صدمات بسیاری به سیستم لوله کشی و انتقال و همچنین انتشار بو و آلودگی در محیط می گردد.
کلمه “ونت” به چه معناست؟
در لغت کلمه Vent به معنی هواکش، روزنه، راه در رو و … می باشد. در واقع وظیفه این قسمت آن است که گازهای موجود را به خارج منتقل کند، همچنین به علت تنظیم فشار داخل لوله ها باعث سهولت در تخلیه فاضلاب می شود.
کاربرد سیستم ونت چیست؟
در لوله سیفون ها، سد آبی وجود دارد که این قسمت باعث جدا شدن فاضلاب از محیط می گردد. در واقع عملکرد سیفون به این صورت است که بعد از هر بار تخلیه مقداری آب داخل آن می ماند. علت وجود این آب درون لوله، جلوگیری از نفوذ گازهای آلوده فاضلابی و میکروب ها به محیط خانه می باشد.
اما در برخی شرایط ممکن است به علت ایجاد پدیده ای مانند سیفوناژ، سد آبی آن از بین برود و گازهای فاضلابی و حتی حشرات موذی نیز راه ارتباط را پیدا کنند.
در واقع زمانی که مخزن آب سیفون خالی می شود و یا مکش سیفونی ایجاد می شود، میگوییم سیوفوناژ اتفاق افتاده است. این خالی شدن مخزن راه را برای ورود حشرات موذی و بوی نامطبوع هموار میکند.
پدیده سیفوناژ به علل مختلفی وقوع می یابد که در این بحث به آن ها نمی پردازیم اما رایج ترین نوع آن تبخیر شدن آب مخزن سیفون به علت استفاده نکردن از آن است. و دیگری زیاد شدن فشار بیرون و کم شدن فشار داخل است که سیفوناژ القایی اتفاق میفتد. اما چگونه می توان از وقوع پدیده سیفوناژ جلوگیری کرد؟
[ux_image id=”2153″]
فول ونت چیست؟
یکی از روش هایی که می توان از وقوع سیفوناژ جلوگیری کرد استفاده از روش فول ونت یا (Full Vent) است. با استفاده از این روش از پشت سیفون یک لوله به بالا برده می شود و سپس همه لوله ها داخل یک داکت مرتب و به پشت بام فرستاده می شوند. به وسیله این روش پشت سیفون از طریق لوله های هوای ونت با فشار آزاد دمرتبط هستند.
این یکی از مدل های ونت فاضلاب بود. اما امروزه روش مدرن تر و کارامدتر تری همچون شیر ونت جهت رفع این معضل وجود دارد.
شیر ونت چیست؟
پس از مطرح شدن مشکل سیفوناژ و آشنایی با روش سنتی رفع این مورد، میخواهیم بدانیم که آیا علاوه بر فول ونت ها روش دیگری نیز وجود دارد؟ پاسخ آن است که استفاده از شیر های ونت فاضلابی راه حلی بسیار کارامد تر و مدرن تر در رفع این معضل فاضلابی می باشد.
از دیگر مزایای شیر ونت فاضلاب می توان به این موارد اشاره کرد که سرعت اجرای سیستم در این مدل بسیار بالاتر بوده و همچنین امکان انتشار بوی نا مطبوع به داخل ساختمان تقریبا وجود نداشته و به صفر می رسد.
استفاده از شیر ونت (Vent Valve) در واقع شیرهای یک طرفه هوا هستند که بر روی شبکه انتقال فاضلاب و زمینی نصب می شود. در این روش یعنی استفاده از شیر ونت راندمان بالاتری را مشاهده می کنیم.
یکی از نکات جالب توجه نیز این است که شیر های ونت فاضلابی، این قابلیت فوق العاده را دارند که ضمن تامین هوا در کمترین فشار منفی و در سریع ترین زمان ممکن، از انتقال هوا در جهت مخالف نیز جلو گیری به عمل آورند بدین صورت که هوا از سمت شبکه دفع فاضلاب به سمت محیط های داخل ساختمان حرکت نمی کند. و بدین ترتیب شرایط محیطی کاملا سالم و مطبوع برای سکونت در ساختمان را فراهم می کنند.
شیرهای ونت در کنار اجرای سیستم ونت فاضلابی و همچنین مدل فول ونت هواکشی فاضلاب، شیر های ونت فاضلابی راه حل جدید و بسیار ساده تری به نسبت مدل های قبل در سیستم فاضلاب ساختمان ها هستند به این صورت که نیاز به لوله کشی ندارند. و همچنین این شیر ها علاوه بر بالا بردن و بهبود دادن کارایی تهویه فاضلاب، سرعت اجرای کار را نیز به طور چشم گیری بالا می برد.
[ux_image id=”2155″]
مزایای شیرهای ونت
استفاده از این سیستم همانطور که در بالا نیز گفته ایم مزایای بسیاری دارد که در اینجا به تعدادی از آن ها خواهیم پرداخت:
- در روش استفاده از شیر ونت عملکرد هر واحد مستقل از دیگریست اما در روش فول ونت همه واحد ها به یگدیگر مرتبطند.
- با توجه به اینکه روش کارکرد این شیر به صورت ثقلی می باشد نیاز به قطعات مکانیکی و همچنین تعمیر و نگهداری خاصی ندارد.
- دیگر نیازی به لوله کشی بسیار مانند روش فول ونت نمی باشد.
- جلوگیری از انتشار بوی نامطبوع در ساختمان و …
کاربرد ونت در تصفیه فاضلاب
همانطور که در بالا گفتیم ونت به معنی هواکش و یا روزنه می باشد. رایج ترین کاربرد آن در سیستم سیفون ها و جهت جلوگیری از پدیده سیفوناژ است. اما صرفا این تنها کاربرد آن نمیباشد.
در ساخت سپتیک تانکها و همچنین در واحد های بیهوازی تصفیه خانه فاضلاب، نیاز به ونت جهت خروج بیوگاز تشکیل شده می باشیم. گازهای تولید شده از فرآیند های بیهوازی تصفیه فاضلاب معمولا گاز متان است. و در صورتی که از ونت خروجی استفاده نشود و گاز درون مخزن بسته باقی بماند، باعث انفجار خواهد شد.